جزیره در اصل نوعی پیشخوان مستقل است که درست وسط آشپزخانه قرار می گیرد و از منظر زیبا شناختی نقطه کانونی آشپزخانه محسوب می شود، استفاده از آن در طراحی آشپزخانه های مدرن بسیار باب شده است. البته طراحی جزیره بسته به کوچکی و بزرگی و فضای آشپزخانه تغییر می کند. کارایی متنوع جزیره دست شما را در طراحی آن باز گذاشته است به عبارتی دیگر این قابلیت را دارد که از آن برای کار در آشپزخانه، فضای ذخیره سازی، میز غذاخوری استفاده کنید یا تجهیزات پخت و پز، شست و شوی ظروف مانند سینک، ماکروویو یا حتی گاز رومیزی یا ترکیبی از چند مورد مختلف را روی آن اجرا کند.

یک طراح باید ابتدا نوع کاربری جزیره را مشخص کند، آیا قرار است از آن به عنوان میز صبحانه خوری استفاده شود، برای پذیرایی از مهمان ها است یا برای افزایش کاربری آشپزخانه به کار گرفته می شود و الی الاخر و بعد تشخیص می دهد کدام یک از این تجهیزات با آن همخوانی دارد. در مرحله بعد مشخص می کند که قرار است جزیره به چه شکل کاربری آشپزخانه را ارتقاء دهد ؟ این ملاحظات در کنار اصل دسترسی آسان به تجهیزات و وسایل در فضای آشپزخانه ایجاب می کند که در طراحی جزیره دقت و وسواس زیادی به خرج داده شود. در ادامه فهرستی از نکات کلیدی در طراحی جزیره می پردازیم.

اندازه مناسب جزیره آشپزخانه

اندازه یک جزیره هم از منظر زیبایی و هم کارایی از اهمیت بسزایی دارد. جزیره بزرگ بیشتر فضای آزاد آشپزخانه را اشغال می کند و جابجایی و حرکت و گردش کاری پخت و پز و شستشو را محدود می سازد به عبارتی جلوی دست و پای را می گیرد، کاربرد و کارایی فضا را کاهش می دهد جزیر باید از هر طرف ۱.۲۲ متر فضای خالی داشته باشد تا جابجایی و حرکت در آشپزخانه و استفاده از تجهیزات نصب شده روی آن با مشکل مواجه نشود.

جزیزه بسیار کوچک هم عملا کارایی چندانی ندارد و عاقلانه است که از آن صرف نظر کنید زیرا تنها فضای ذخیره سازی محدود یا پیشخوانی کوچک یا میز غذاخوری بسیار کوچکی به شما عرضه می کند. در یک آشپزخانه کوچک می توان جزیره ای به طول ۶ یا ۹۱ سانتی متر جای داد، در صورتی که جزیره ایده آل حداقل ۹۱ سانتی متر عرض و ۱.۲۲ طول دارد که دست کم فضای ذخیره سازی به اندازه یک جفت کابینت ارائه می دهد یا می توان آن را به شکل میز مدل بار طراحی کرد. در اصل اندازه استاندارد آشپزخانه باید حداقل چهار متر مربع باشد تا بتوان در دکوراسیون آن جزیره را نیز لحاظ کرد.

ارتفاع جزیره به طور معمول ۹۱.۵ یا ۱۰۶.۶۸سانتی متر است. ارتفاع اول پیشخوانی کاربردی عرضه می کند ارتفاع دوم برای دیزاین میز مدل بار مناسب است. در جزیره با ارتفاع ۱۰۶.۶۸ معمولا می توان دو قسمت مجزا ایجاد کرد به طوری که فضای پیشخوان از بدنه فاصله داشته باشد تا بتوان صندلی اپن را زیر آن قرار داد تا فضای مناسبی برای صرف غذا داشته باشیم در کل در این نوع جزیره با دو بخش مجزا می توان طراحی متنوع تری را اجرا کرد اما سادگی و یکدستی جزیره معمولی زیبایی منحصر به خود را دارد.

تجهیزات و وسایل

بر روی جزیره بسته به اندازه و گردش کاری آشپزخانه می توان تجهیزات متنوعی چون سینک ظرف شویی، مایکروویو، ماشین ظرف شویی و حتی گاز رو میزی نصب کرد. برخی از طراحان فقط کابینت معمولی و کشویی و میز مدل بار همراه با چند صندلی را برای طراحی جزیره انتخاب می کنند تا سادگی آن حفظ شود. در مواردی که گاز را روی جزیره نصب می شود لوله کشی گاز باید با رعایت اصول ایمنی صورت گیرد و همچنین در بالای گاز باید از هود استفاده کرد تا بوی غذا وارد فضای خانه نشود.

گاز رومیزی نصب شده روی جزیره باید حتی الامکان از میز غذاخوری جزیره فاصله داشته باشد تا بخار و دود حاصل از پخت و پز به صورت افراد نخورد. البته با وجود گاز روی جزیره و مهمان های نشسته در اطراف میز غذا خوری حال و هوای رستوران ها با آشپزخانه اپن ایجاد می شود. اگر در طراحی جزیره سینک ظرفشویی به کار رود حتما باید ماشین ظرف شویی را نیز به جزیره اضافه کرد یا جزیره باید نزدیک فضایی باشد که ماشین ظرف شویی در آنجا نصب شده است زیرا ظرف های کثیف برای مدت طولانی داخل سینک می مانند و آشپزخانه همیشه نامرتب خواهد بود. در ضمن باید از نصب تجهیزات بیش از حد روی جزیره اجتناب نمود و آنهایی را که اهمیت و ضرورت بیشتری دارند، برای نصب انتخاب کرد.

گردش کاری آشپزخانه

تمام نکات عنوان شده کاملا با فعالیت هایی که در آشپزخانه انجام می شود یا به عبارتی گردش کاری آشپزخانه ارتباط دارند. طراح موظف است که حرکت و جابجایی، فضاهای خالی، گردش کاری و روابط میان وسایل و تجهیزات مد نظر قرار دهد، مثلا سینک ظرف شویی باید نزدیک ماشین ظرف شویی باشد یا سطل زباله باید نزدیک و یا زیر سینک ظرف شویی جای گیرد، فضای پیشخوان برای انجام کار باید کنار سینک یا گاز قرار گیرد و میز صبحانه خوری جزیره و گاز روی آن نباید نزدیک یکدیگر چیده شوند.

به هر حال اگر چینش به درستی انجام گیرد می تواند پاسخگوی تمام نیازها در آشپزخانه باشد. طبق قانون مثلث کاری، در هر مکانی فضاهای کاری مجزا باید در فاصله ۱.۲۲ یا ۲.۷۴۵ متری از یکدیگر قرار گیرند مثل فاصله گاز، سینک ظرف شویی، یخچال و حتی فر. این قانون دلیلی بر اثبات این ادعاست که چرا باید از شلوغ کردن بیش از حد جزیره آشپزخانه پرهیز کرد. پیروی از این قانون به کاربر اجازه می دهد که به راحتی و با کارآمدی هرچه بیشتر به فعالیت در آشپزخانه بپردازد. بیشتر طراحان تمایل دارند که میز غذاخوری را نیز به جزیره اضافه کنند این در حالی است که افراد در میز غذاخوری جزیره نمی توانند آزادانه و بدون برخورد حرکت کنند و جابجا شوند و از صرف غذا لذت ببرند به عبارتی بهتر است از طراحی میز غذاخوری بر روی جزیره چشم پوشی کرد و در مواردی فقط میز مدل بار به کار رود یا به جای آن از یک میز غذاخوری معمولی استفاده کرد. در طراحی فضاهای شلوغی مانند آشپزخانه نمی توان بدون رعایت اصل اجتناب ناپذیر ارگونومیک (علم تلفیق کار و شرایط کار با ویژگی ها و نیازهای انسانی) به نتیجه مطلوب و دلخواهی دست یافت.

فضای ذخیره سازی در جزیره آشپزخانه

طراحی فضای ذخیره سازی یا همان کابینت ها به گردش کاری و تجهیزات آشپزخانه بستگی دارد. در طراحی جزیره نیز طراح باید بتواند میان افزایش فضای ذخیره سازی (نصب کابینت) و تجهیزات نصب شده مانند گاز و فضای پیشخوان و غیره تعادل برقرار سازد. به طور مثال اگر فضای ذخیره سازی آشپزخانه در حد لازم و بسنده است از جزیره برای میزه صبحانه خوری یا تجهیزات دیگر استفاده کند در صورتیکه کابنیت های آشپزخانه پاسخگو نباشد باید سایر تجهیزات قربانی فضای ذخیره سازی کرد. درضمن اضافه کردن کابینت به جزیره به عمق و بلندی آن نیز بستگی دارد زیرا جزیره معمولا از چند کابینت یا کابینت کشویی تشکیل می شود و اگر طراح قصد دارد کابینت دیگری اضافه کند باید حواسش به اندازه استاندارد آن باشد.

نورپردازی و روشنایی جزیره آشپزخانه

در پایان کار این نورپردازی است که جزیره را از نظر زیبایی از سایر بخش های آشپزخانه متمایز می سازد در بیشتر موارد از نور تاکیدی برای روشنایی جزیره استفاده می شود مانند چراغ آویز اپن یا مدل های متنوع دیگر. نورپردازی جزیره های آشپزخانه ای که گاز بروی آن نصب شده است و یا به عنوان میز غذاخوری استفاده می شوند.

منبع : خوگر نیوز